- Katılım
- 16 Ocak 2013
- Mesajlar
- 3,078
- Tepkime puanı
- 52
Beyin Felci (Felç)
Kuşlarda felç, genel olarak çok nadirdir. Çoğu kez yaşlı muhabbet kuşları, cockatiel cinsi papağanlar ile cennet papağanları bu sağlık probleminden etkilenir. Açıkçası, genç bir kuşun bu hastalığa yakalanması pek olası değildir.
Beyin felci nedir ?
Kabaca basitleştirilen bir şekilde açıklarsak, beyne yerleşmiş küçücük kan pıhtılarının felce neden olmasıdır. Beynin hangi alanının hasar gördüğüne bağlı olarak etkiler de farklı olabilir. Böyle kan pıhtıları, beynin etkilenen kısmında/kısımlarında oksijen eksikliğine yol açar veya hatta tamamen kan dolaşımını engeller. Hücreler hemen ölür ve beyinde ağır sinirkası rahatsızlıkları veya felçler gibi farklı bulgularla gözlemlenen ağır hasarlara yol açar. Eğer etkilenmiş beyin bölgesi, kuşun yaşamını engelleyecek kadar büyükse, inme, birkaç saniye içinde ölüme yol açar.
Belirtiler
Beyin kanamaları / felç, en çok geceleri, kuş durgun , sakinken hatta uykuda iken gerçekleşir. Yukarda bahsedilen felç ve kalpkası bozuklukları bulguları herhangi bir uyarı olmadan, saniyeler içinde belirir ve kuş artık bir dal veya salıncakta tüneyemez. Kuşların çoğu tüneklerinden düşmeleri nedeniyle panik yaşar ve uçmayı denediklerinde bu girişimi pek çok durumda felce bağlı olarak gerçekleştiremezler. Pek çok etkilenmiş kuş, kendisine ne olduğunu anlayamadığından yüksek sesle çığlık atar.
Beyin felcinin en sık bulgusu, vücudun bir kısmının , tamamen tutmamasıdır. Bu, ayak parmakları, ayak, bacak, ve hatta kanatlarının felç olmasıdır. Bu kolayca açıklanabilir: Genellikle beynin bir lobu oksijen yetersizliğinden etkilenir ve vücudun diğer tarafı bu darbe nedeniyle felç olur. Birçok kuş kör olur ama genelde tek göz etkilenir (vücudun tutmayan tarafındaki). Kuş, tünekten düştükten sonra yerde yatar ve zorlukla hareket eder. Hayvan yönünü kaybetmiş görünür ve birçok kuş paniğe kapılır. Bir muhabbet kuşunu, felç meydana geldikten sonra sakinleştirmek kuş sahibi için çok zordur.
Olaydan sonraki ilk günlerde, kuşların çoğu, sahibi özel bakım uygulanması için hemen hayvan hastanesine xxxürmezse iştah kaybı yüzünden açlıktan ölebilir.
Beyin felcini tanılama
Kuşunuzun felç olduğunu düşündüğünüz takdirde, mümkün olduğu kadar çabuk (hatta gece) veteriner hekime veya hayvan hastanesine xxxürmek zorundasınız. Genelde, hekim felç olup olmadığını belirleyecektir. Bulgular ortaya çıktığında acele etmek, tıbbi belirlemenin yapılabilmesi ve tedaviye başlanabilmesi açısından daha önemlidir.
Tedavi
Almanya'da yaşayan yazarımıza göre: Veterinerlerin, muhabbet kuşları ve diğer evcil kuşları, kortizonla, "beyin kompozesi” denilen bitki bazlı bir ilaçla ve yüksek dozda B vitamin kompleksinin enjeksiyonu ile tedavi ettiklerini belirtir. Genelde bir veya iki gün sonra, ikinci bir enjeksiyon yapılır ve B vitamini kompleksi içme suyuna eklenir. Bir felçten sonra kuşun dinlenmesi için ılık, sakin ve sessiz bir ortam sağlanmalıdır.
Tedaviden iyi sonuç alındığı takdirde , kuş, bir hafta içinde hayati tehlikeyi atlatmış olacaktır. Eğer ilaçlar bir hafta sonra hala hiçbir etki göstermemişse felcin neden olduğu beyin hasarlarının, tedavi edilemeyecek kadar çok ağır olduğu ortaya çıkar. Böyle durumda , sizin için çok zor bir karar olsa da zavallı kuşu uyutmayı düşünmelisiniz. Bazen yaşam, felçten kurtulan bir kuş için bir işkence haline gelir ve bazı şeylerin eski haline gelmesi için hiçbir umut yoktur. Uyutma, çok zor da olsa, hasta kuşumuz için kurtuluştur.
Felçli kuşların barındırılması
Felçli kuşların çoğu, olayın gerçekleşmesinden sonraki ilk günlerde denge sorunu yaşarlar.Bu yüzden, alıştıkları şekilde tüneyemezler. Bazı kuşlar, tünemeyi dener ama bir bacağın felci ve denge sorunu yüzünden zemine düşer. Diğerleri, tırmanmak için çok halsizdirler ve yerde otururlar. Kumaşla (mesela bir havlu) kafes tabanının doldurulması ve kağıt havlu ile sarılarak günde en az bir kez kirlenme nedeniyle değiştirilmesi (dışkı vs.) uygun olacaktır. Salıncaklar; hasta kuş, düşüp yaralanacağından ve daha çok incineceğinden kafesten çıkarılmalıdır. Bu fotoğraf, felç olduktan birkaç saat sonra bir muhabbet kuşunu gösterir. Tüneklerde duramayacağından karın üstü yatmaktadır.
Lütfen dikkat: Asla kuşa yakın bir yere su tabağı koymayınız, felcin etkisiyle yaşadığı denge sorunu ve genel durumu nedeniyle boğulabilir! Daha yukarıya, kafesin tellerine çok küçük bir suluk uyarlamak daha uygundur. Bu küçük suluklar, kuşun, içme suyundan boğulmamasını sağlar.
Kuşa yardım edebilmeniz için yapabileceğiniz diğer şeyler
Felçten sonraki birkaç gün, pek çok hastayı olduğu gibi, kuşu yeteri kadar beslemek kolay değildir. Bazı durumlarda denge sorunları öyle ağırdır ki, kuş yiyemez. Böyle kuşlar, hayvan hastanesinde kalmak ve açlıktan ölmemeleri için tıbbi personel tarafından beslenmek zorundadırlar.
Hala başlarını hareket ettirebilen ve beslenirken dik tutabilen kuşlara evde bakılabilir.
Yumuşak ve sağlıklı yiyeceklerden oluşan beslenme, kuşlar için çok önemlidir. Çimlenmiş ya da filizlenmiş tohumlar verilmelidir. İhtiyaçları olan B vitamininin sağlanması için besin karışımlarına buğday katılmalıdır. Meyve ve sebzeler gibi taze gıdalar günlük beslenmelerinin bir parçası olmalıdır.
Bazı veteriner hekimler, içme suyuna vitamin eklenmesini önerir.Suluklarının günde en az bir kez temizlenmesi iyi olacaktır. Sıvı ek vitaminlerin çoğu şeker içerir ve bu yüzden içme suyu kolayca hastalık mikropları tarafından kirletililir. Bu yüzden sulukları temizlemek ve hatta dezenfekte etmek çok önemlidir.
Kuşların çoğu, felçten sonra üşüdüklerini hissetse bile, asla, kızılötesi bir lambayla ısıtılmamalılar (Isı tedavisi). Sıcaklık yüzünden, özellikle beyin damarları açılır ve bu kan basıncını artırır. Yüksek kan basıncı, beynin etkilenmiş kısımlarında onarılamaz hasarlara neden olarak kuşun sağlık durumunu kötüleştirebilir.
Felçli organların hareketliliğinin tekrar sağlanması için kuşu dikkatli şekilde eğitmek/antreman yaptırmak önerilir (Fizik terapi). Lütfen bu eğitim hakkında hekimle görüşün, erken başlamış olmayın. Hasta kuş, felçten sonraki ilk hafta eğitilmemelidir.
Felçten sonra kuşun yaşamı
Maalesef , hastaların hepsi tamamen iyileşmezler. Bazı durumlarda, bacak veya kanadının biri, kuşun yaşamının geri kalanında felçlidir. Bu, günlük yaşamını ve kuşun özel ihtiyaçlarını etkiler. Örneğin bazı kuşlar, dallarda tüneyemez, üzerinde durabilecekleri ve hatta geceleri üzerinde uyuyacakları yüksek zeminlere ihtiyaç duyarlar. Ayrıca kalıcı bir sağlık problemi de başın olağandışı bir pozisyonda kalması olabilir (Sağdaki fotoğraf).
Hepsinden kötüsü, kuşun, kalıcı hasarlarla bundan sonra iyi bir yaşam sürüp süremeyeceğini kararlaştırmaktır. Bunun yaparken objektif bir karar vermek çok zordur, her zaman en iyisi en azından bir başkasının yardımını istemektir. Ve tabii , hekimle durum raporu ve tahminleri görüşülmelidir. Bazen hasta, hayatta kalır hatta ilk birkaç haftada toparlıyor görünür. Fakat daha sonra sağlık durumu daha fazla düzelmez ve kuş örneğin asla sahibinin yardımı olmadan yiyemez. Bir tarafta umut görülse de diğer tarafta sevgili evcili kaybetme korkusu vardır, bazen son adımı atmak zorunludur ve kuşun uyutulması gerekecektir.
Kuşlarda felç, genel olarak çok nadirdir. Çoğu kez yaşlı muhabbet kuşları, cockatiel cinsi papağanlar ile cennet papağanları bu sağlık probleminden etkilenir. Açıkçası, genç bir kuşun bu hastalığa yakalanması pek olası değildir.
Beyin felci nedir ?
Kabaca basitleştirilen bir şekilde açıklarsak, beyne yerleşmiş küçücük kan pıhtılarının felce neden olmasıdır. Beynin hangi alanının hasar gördüğüne bağlı olarak etkiler de farklı olabilir. Böyle kan pıhtıları, beynin etkilenen kısmında/kısımlarında oksijen eksikliğine yol açar veya hatta tamamen kan dolaşımını engeller. Hücreler hemen ölür ve beyinde ağır sinirkası rahatsızlıkları veya felçler gibi farklı bulgularla gözlemlenen ağır hasarlara yol açar. Eğer etkilenmiş beyin bölgesi, kuşun yaşamını engelleyecek kadar büyükse, inme, birkaç saniye içinde ölüme yol açar.
Belirtiler
Beyin kanamaları / felç, en çok geceleri, kuş durgun , sakinken hatta uykuda iken gerçekleşir. Yukarda bahsedilen felç ve kalpkası bozuklukları bulguları herhangi bir uyarı olmadan, saniyeler içinde belirir ve kuş artık bir dal veya salıncakta tüneyemez. Kuşların çoğu tüneklerinden düşmeleri nedeniyle panik yaşar ve uçmayı denediklerinde bu girişimi pek çok durumda felce bağlı olarak gerçekleştiremezler. Pek çok etkilenmiş kuş, kendisine ne olduğunu anlayamadığından yüksek sesle çığlık atar.
Beyin felcinin en sık bulgusu, vücudun bir kısmının , tamamen tutmamasıdır. Bu, ayak parmakları, ayak, bacak, ve hatta kanatlarının felç olmasıdır. Bu kolayca açıklanabilir: Genellikle beynin bir lobu oksijen yetersizliğinden etkilenir ve vücudun diğer tarafı bu darbe nedeniyle felç olur. Birçok kuş kör olur ama genelde tek göz etkilenir (vücudun tutmayan tarafındaki). Kuş, tünekten düştükten sonra yerde yatar ve zorlukla hareket eder. Hayvan yönünü kaybetmiş görünür ve birçok kuş paniğe kapılır. Bir muhabbet kuşunu, felç meydana geldikten sonra sakinleştirmek kuş sahibi için çok zordur.
Olaydan sonraki ilk günlerde, kuşların çoğu, sahibi özel bakım uygulanması için hemen hayvan hastanesine xxxürmezse iştah kaybı yüzünden açlıktan ölebilir.
Beyin felcini tanılama
Kuşunuzun felç olduğunu düşündüğünüz takdirde, mümkün olduğu kadar çabuk (hatta gece) veteriner hekime veya hayvan hastanesine xxxürmek zorundasınız. Genelde, hekim felç olup olmadığını belirleyecektir. Bulgular ortaya çıktığında acele etmek, tıbbi belirlemenin yapılabilmesi ve tedaviye başlanabilmesi açısından daha önemlidir.
Tedavi
Almanya'da yaşayan yazarımıza göre: Veterinerlerin, muhabbet kuşları ve diğer evcil kuşları, kortizonla, "beyin kompozesi” denilen bitki bazlı bir ilaçla ve yüksek dozda B vitamin kompleksinin enjeksiyonu ile tedavi ettiklerini belirtir. Genelde bir veya iki gün sonra, ikinci bir enjeksiyon yapılır ve B vitamini kompleksi içme suyuna eklenir. Bir felçten sonra kuşun dinlenmesi için ılık, sakin ve sessiz bir ortam sağlanmalıdır.
Tedaviden iyi sonuç alındığı takdirde , kuş, bir hafta içinde hayati tehlikeyi atlatmış olacaktır. Eğer ilaçlar bir hafta sonra hala hiçbir etki göstermemişse felcin neden olduğu beyin hasarlarının, tedavi edilemeyecek kadar çok ağır olduğu ortaya çıkar. Böyle durumda , sizin için çok zor bir karar olsa da zavallı kuşu uyutmayı düşünmelisiniz. Bazen yaşam, felçten kurtulan bir kuş için bir işkence haline gelir ve bazı şeylerin eski haline gelmesi için hiçbir umut yoktur. Uyutma, çok zor da olsa, hasta kuşumuz için kurtuluştur.
Felçli kuşların barındırılması
Felçli kuşların çoğu, olayın gerçekleşmesinden sonraki ilk günlerde denge sorunu yaşarlar.Bu yüzden, alıştıkları şekilde tüneyemezler. Bazı kuşlar, tünemeyi dener ama bir bacağın felci ve denge sorunu yüzünden zemine düşer. Diğerleri, tırmanmak için çok halsizdirler ve yerde otururlar. Kumaşla (mesela bir havlu) kafes tabanının doldurulması ve kağıt havlu ile sarılarak günde en az bir kez kirlenme nedeniyle değiştirilmesi (dışkı vs.) uygun olacaktır. Salıncaklar; hasta kuş, düşüp yaralanacağından ve daha çok incineceğinden kafesten çıkarılmalıdır. Bu fotoğraf, felç olduktan birkaç saat sonra bir muhabbet kuşunu gösterir. Tüneklerde duramayacağından karın üstü yatmaktadır.
Lütfen dikkat: Asla kuşa yakın bir yere su tabağı koymayınız, felcin etkisiyle yaşadığı denge sorunu ve genel durumu nedeniyle boğulabilir! Daha yukarıya, kafesin tellerine çok küçük bir suluk uyarlamak daha uygundur. Bu küçük suluklar, kuşun, içme suyundan boğulmamasını sağlar.
Kuşa yardım edebilmeniz için yapabileceğiniz diğer şeyler
Felçten sonraki birkaç gün, pek çok hastayı olduğu gibi, kuşu yeteri kadar beslemek kolay değildir. Bazı durumlarda denge sorunları öyle ağırdır ki, kuş yiyemez. Böyle kuşlar, hayvan hastanesinde kalmak ve açlıktan ölmemeleri için tıbbi personel tarafından beslenmek zorundadırlar.
Hala başlarını hareket ettirebilen ve beslenirken dik tutabilen kuşlara evde bakılabilir.
Yumuşak ve sağlıklı yiyeceklerden oluşan beslenme, kuşlar için çok önemlidir. Çimlenmiş ya da filizlenmiş tohumlar verilmelidir. İhtiyaçları olan B vitamininin sağlanması için besin karışımlarına buğday katılmalıdır. Meyve ve sebzeler gibi taze gıdalar günlük beslenmelerinin bir parçası olmalıdır.
Bazı veteriner hekimler, içme suyuna vitamin eklenmesini önerir.Suluklarının günde en az bir kez temizlenmesi iyi olacaktır. Sıvı ek vitaminlerin çoğu şeker içerir ve bu yüzden içme suyu kolayca hastalık mikropları tarafından kirletililir. Bu yüzden sulukları temizlemek ve hatta dezenfekte etmek çok önemlidir.
Kuşların çoğu, felçten sonra üşüdüklerini hissetse bile, asla, kızılötesi bir lambayla ısıtılmamalılar (Isı tedavisi). Sıcaklık yüzünden, özellikle beyin damarları açılır ve bu kan basıncını artırır. Yüksek kan basıncı, beynin etkilenmiş kısımlarında onarılamaz hasarlara neden olarak kuşun sağlık durumunu kötüleştirebilir.
Felçli organların hareketliliğinin tekrar sağlanması için kuşu dikkatli şekilde eğitmek/antreman yaptırmak önerilir (Fizik terapi). Lütfen bu eğitim hakkında hekimle görüşün, erken başlamış olmayın. Hasta kuş, felçten sonraki ilk hafta eğitilmemelidir.
Felçten sonra kuşun yaşamı
Maalesef , hastaların hepsi tamamen iyileşmezler. Bazı durumlarda, bacak veya kanadının biri, kuşun yaşamının geri kalanında felçlidir. Bu, günlük yaşamını ve kuşun özel ihtiyaçlarını etkiler. Örneğin bazı kuşlar, dallarda tüneyemez, üzerinde durabilecekleri ve hatta geceleri üzerinde uyuyacakları yüksek zeminlere ihtiyaç duyarlar. Ayrıca kalıcı bir sağlık problemi de başın olağandışı bir pozisyonda kalması olabilir (Sağdaki fotoğraf).
Hepsinden kötüsü, kuşun, kalıcı hasarlarla bundan sonra iyi bir yaşam sürüp süremeyeceğini kararlaştırmaktır. Bunun yaparken objektif bir karar vermek çok zordur, her zaman en iyisi en azından bir başkasının yardımını istemektir. Ve tabii , hekimle durum raporu ve tahminleri görüşülmelidir. Bazen hasta, hayatta kalır hatta ilk birkaç haftada toparlıyor görünür. Fakat daha sonra sağlık durumu daha fazla düzelmez ve kuş örneğin asla sahibinin yardımı olmadan yiyemez. Bir tarafta umut görülse de diğer tarafta sevgili evcili kaybetme korkusu vardır, bazen son adımı atmak zorunludur ve kuşun uyutulması gerekecektir.
