- Katılım
- 16 Ocak 2013
- Mesajlar
- 3,078
- Tepkime puanı
- 52
Kuş Hastalıkları,Tedavi ve İlaçları
KUVVETLİ BAKIM HASTALIĞI:
Belirtileri: Bu hastalığın belirtisi ayaklarda , tırnaklara yakın kısımların şişmesi ve ayak derilerinde mantar türü görünümler yada döküntülerdir. Bu şişlikler yada belirtiler kuşun vücudunun diğer kısımlarında da gözlenebilir.
Sebepleri: Kuşları seven her insan kuşunun bakımını elbette elinden geldiğince iyi yapmak ister. Ancak her türlü yiyecekleri temin etmek ve onu vitaminlerle kuvvetlendirmek her zaman kuşunuzun sağlıklı olması anlamına gelmez. Eğer birde normal yiyeceklerin yanında uzun süreli bal gibi kuvvetli besinler verir üstüne üstelik birde yine uzun süreli vitamin takviyesi yaparsak kuşumuz sağlıklı olmaz, aksine bu tür kuvvetli gıdalar sonucu ölüme kadar uzanan bir hastalığa yakalanır. Bu hastalığın adı halk dilinde zengin hastalığı dır.
Tedavi : Tedavisi için ise öncelikle verilen kuvvetli besinler bir süre kesilmeli ve normal yemlerinin yanı sıra bol bol yeşillik verilmelidir. Ayakların tedavisi için bir hafta boyunca iyileşme gözlenene kadar ayaklar alkole temizlenerek herhangi bir iyileştirici pomat (Terramcyn, Bactom, Lamisil, Exoderil vs. ) sürülür.
GÜNEŞ ÇARPMASI:
Belirtileri: Güneş altında duran kafeslerde bir de bakarsınız ki kanaryanız kafesin dibinde boylu boyunca yatıyor, hiçbir kıpırdama yok. Bu bir güneş şokudur. Hiçbir yerinin tutmadığı, felç halinin görüldüğü olaylar da vardır. Eğer önlem alınmaz ve uzun süre bu durumda bırakılırsa kanarya ölebilir de.
Nedenleri: Kanaryaların direkt güneş ışığı alan yerlerde ve 24 santigrattan yukarı ısılarda bırakılmamaları gerektiğine değinilmişti. Fazla sıcaklık ve dik gelen güneş ışınları kanaryayı fazlasıyla rahatsız eder; aşırı hallerde hastalanmasına neden olur.
Tedavisi: İlk iş olarak kanarya direkt güneş ışığı almayan ve ışın sıcak olmayan bir yere alınmalı. Başı, ayakları ispirtoyla ıslatılmalı ve masaj yapılmalıdır. Böylece serinlemesi ve kan dolaşımının normale dönmesi sağlanmış olur. Ağzının açılarak iki damla gliserin damlatılmasında da yarar vardır.
URLARIN TEDAVİSİ:
Belirtileri: Kuşun çeşitli yerlerinde ( çoğunlukla kanat altı ve sırtta) küçük bir nohut tanesi kadar urların hayvanı rahatsız edecek şekilde büyümesi.
Sebepleri: Tam olarak bilinmemekle beraber çoğunlukla kanaryalarda irsi ve cinse bağlı olan bu hastalıkta yiyeceklerin de etkili olduğu sanılmaktadır.
Tedavi : Norwich ve Crest cinsi kanaryalarda sık görülen bu urların üzerine kulak çubuğu veya ucuna pamuk dolanmış kibrit çöpü ile sirke ruhu sürülmelidir. 1 hafta sonra urun üzeri kızardıktan sonra alınabilir veya kendiliğinden düşecektir.
SİYAH LEKE HASTALIĞI (İTALYA)
Yetiştiriciler özellikle yavruların ilk döneminde birçok sorunla karşılaşırlar.Muhakkak ki bazı yetiştiriciler için kuluçka döneminin verimsiz geçmesi ve yavru ölümleri problem teşkil eder.Ve moral bozukluğuna neden olur.
Bazen yavruların taşlıkları dolu olduğu halde ertesi gün ölü olarak karşımıza çıktığı görülür.Bunun nedeni siyah nokta dediğimiz hastalıktır.Çoğu zaman karaciğerdeki ve sindirim sistemindeki problemlere bağlı olur.Vogel Freund dergisinde bu hastalık Paul pütz tarafından ''Siyah noktalar'' olarak adlandırılır.
Bu siyah noktalardan ne anlamamız gerekir ? Siyah nokta yavru kuşların karnının sağ alt kısmında,karaciğerin üzerinde sağda safra kesesi bölgesine yerleşir.Farklı bir et renginde karın bölgesinde belirir.Bu noktanın büyüklüğü farklı farklı olabilir.Yavru hayvanlarda dış düzeyde ortaya çıkan bu siyah nokta sonradan sarı renge döner.Sarıya dönmesi bir organ bozulması meydana geldiğinin işaretidir.Maalesef bu hastalığa yakalanan yavru kuşların büyük bir bölümünün ölüme aday olduğu belirlenmiştir.Nadiren bazı kuşlarda siyah noktanın kaybolduğu ve 7 gün içinde eski normal haline döndüğü görülmüştür.Fakat hastalığa yakalanan kuşların daha az geliştiği tesbitedilmiştir.Bazen yumurta içinde de siyah nokta hastalığı sebebi ile ölümler olmaktadır.Bu hastalık solunum zorluğuna neden olur ve soluk alma zorlaştıktan sonra birkaç saat içinde yavru ölür.Siyah nokta kanaryaların yanı sıra Carduelis ve güvercinlerde de görülür.
Siyah noktanın safra kesesi olduğuna dair görüşler vardır.Tanımlanırken sadece karaciğerde olarak değil,karaciğerin sağ tarafında ve pul pul olarak anlatılır.
Yaklaşık beş yıl önce İtalya'ya yaptığım bir ziyarette tanıdığım yetiştirici Prof.G.Bertolini'den bu hastalığa karşı mücadele için yetiştirmeye başlamadan önce eski hayvanları bir İNHALASYON (Buğu,gaz veya ufak damlacıklar halindeki sıvıların solunması) metodu ile tedavi ettiğini öğrendim.
Uitrecht'teki küçük ev hayvanları ile ilgilenen bir fakülte yaptığı araştırmalarda,buna kolibakterilerin neden olduğunu açıklamıştır.İtalyan araştırmacılar bunun mycoplazma olduğunu ve muhtemelen safranın karaciğere tesir ettiğini iddia etmişlerdir.Yumurta içinde meydana gelen bu plazma sonra yavrunun iç organlarına girer ve bozar.Yavrunun yumurta içinde veya yumurtadan çıktıktan birkaç gün sonra ölümüne neden olur.Bazı kuşlar yumurtadan çıktığı zaman nefes zorluğu çeker ve ölür.Bunların akciğerleri hastalığa yakalanmıştır.
Oluşum yumurta içinde meydana geldiği için teşhis koymak çok zor olmaktadır.İtalyan'lar TYLOSİN adlı antibiyotik maddesi ile tedavi uygulamasında olumlu sonuçlar almıştır.Birkaç yıl öncesine kadar Chemi-Vit firması Tylosin kombinasyonlu tetractlin adlı bir ilaç üretmiştir.Şu anda çeşitli ilaçlar bulunmaktadır.ÖRNEĞİN : Tilosina20.Tylan gibi
İnhalasyon tedavi uygulanmasında da yine Tylosin kullanılmaktadır.Her ne kadar bu ilaçlar tedavi amaçıyla kullanılsa da tam olarak teşhis konulamadığı için etkili sonuç imkanı sınırlıdır.Kuluçka için yumurta toplamaya başlamadan önce tedavi uygulamasına başlanır.Bu kür beş gün devam ettirilir.Bir l litre içme suyuna 1 gr Tilosima20 ilave edilir.Prepatarın düzgün kullanımı önemlidir.Bir yandan virüslerin yumurtaların olduğu yerlere girmeleri önlenmeli,diğer yandan virüsler toplu halde bir yerde tutulmalıdır.Virüslerin tam olarak elemine edilmesi çok zor ihtimaldir.
Mycoplazma nedir.Mycoplazma ile mykoz aynı şey değildir.Maykozda mantara bağlı hastalık söz konusudur.Mykotoksinler zehirleyici etki yaparlar.Mykoplazmozun ne tür bir etki yaptığı kuş yetiştirme kitaplarında yer almamıştır.Uitrecht'teki fakültenin çalışmaları yeterli gelmemektedir.Çünkü mykoplazmozlar bakteriyel enfeksiyonlarla birlikte ortaya çıkmaktadır ve kolibakteriler buna bağlı olarak artmaktadır.Mykoplazmalar hücre çeperi olmayan bakterilerdir ve çok çeşitli yapıda türü vardır.Kuş türüne ve organa göre farklı artış gösterirler ve koloniler halinde yaşarlar.Üst solunum yoluna yerleşirler.Mykoplazmanın yayılması kolaydır.Çok basit temaslar ile içeriye girerler.Hastalık oluşmasına neden olan unsurlar yetersiz bağışıklık,stresli ortam,hijyenik yetersizlik,sert iklim değişikliği,negatif etki yapan çevresel faktörler ( Çok düşük veya çok yüksek nemli ortam) aşırı toz,çok kalabalık kümes ve başka virüslerin çok yoğun olması.Yumurta içindeki ölümlerin ve yavru halindeyken ölümün nedeni elbette ki bağışıklık sisteminin zayıf olmasıdır.Yapılan mücadele sonuçu başarılı olunamamasının nedeni Tylosin ile yapılan tedavinin yavruları kurtarmak için yetersiz olmasıdır.Probiotika-ProNutrial bağışıklığı geliştirme için önemli çok faydalı bir çalışma sayılır.Mykoplazmalar dış etkenlere karşı,örneğin sıcaklık,nem veya dezenfeksiyon maddelerine karşı çok duyarlı reaksiyon gösterirler.
Son olarak şunu söylemek isterim ki bu durumla karşı karşıya iseniz,mutlaka bir veteriner ile irtibat kurun ve onun tavsiyelerine uyunuz.Kullanılan ilaçların uzman birinin elinden olması daha etkili olacaktır.
SİYAH LEKE HASTALIĞI (ALMANYA)
Ülkemizde bu tür hastalıklarla ilgili araştırmalar mevcud olmadığından kim bilir hangi kümeslerde nedenini bilemediğimiz bu çeşit hastalıklardan ne kadar kuş ölmüştür.
Alman kuş bilimci Gunter Leugers şöyle anlatıyor.Bu hastalığı ilk defa bundan 5-6 yıl önce bir Hollanda dergisinde okuyarak tanıdım.İşler yolunda gitmediği zaman aktif kanarya yetiştiricilerinin ne yaptığı sorusu ile karşılaştım.Elbette ki kümeslerini kontrol ederler.Bende öyle yaptım.Kümesime bir kaç tane siyah lekeli yavru kuş koydum.İyi bir gözetimden sonra bu yavrulardan bir çoğundan bu lekelerin gitmesini tesbit etmeliydim.Fakat bu konuda çok başarılı bir sezon geçiremedim.Sonra ki sezon daha başarılıydım ve kuşların hiç birinde siyah leke kalmadı.Benden sonra çok kötü sonuç alan yetiştiriciler duyuldu.Sonraki sezon kümese 50 tane dişi kuş ve 200 tane verimli yumurta koydum.Yumurtadan çıkan bütün yavrularda bildiğimiz siyah leke vardı.Bunlardan birkaç tanesi iyi yemleniyordu.Bu kuşların tamamen sıkı vücudları vardı.Bilye yutmuş gibi görünüyorlardı.Bu yavru kuşlara ait dışkı artığına raslamadım.Bu kuşlardan bazıları öldüler.Bunların nasıl olduğunu ve nasıl tedavi edileceği bilinmezse ne yapılabilir ki ?Kestiğim ölü yavrularda ,yediklerini hazmedemediklerini gördüm.Başından sonuna kadar hazmedemedikleri yem ile dolu olduklarını tespit ettim.Anlaşılan siyah lekenin embriyonun içinde olduğunu tespit etmem gerekiyordu.Kuluçkadan 10 gün sonra yumurtayı açıp baktığımda bunu tespit ettim.Bu nedenlede yavruların siyah lekeyi ebeveynlerinden almış oldukları sonucuna vardım.FPMCE mesleki grup başkanı olarak bu konuyu tartışmak üzere gündeme getirdim.Benden başka hiç kimsenin kanaryasında siyah leke olmadığı ortaya çıktı.Bundan dolayı konuyu sessizce değerlendirdim.Daha sonra bir kaç yetiştirici aynı problemin kendi kümeslerinde de olduğunu bildirdi.Sonraki yıl tavsiye edilen her şeyi uyguladım.Nürnberg'de bir yem firması ile görüştüm.Uzmanlar semptomu tanıdıklarını fakat nedenini ve tedavi yolunu bilmediklerini söylediler.En iyisi bütün kuşları salıvermek ve yetiştirmeye yeniden başlamaktı.Bütün bu olumsuzluğa rağmen sonraki yıl çalışmalarıma devam ettim.Birçok sözde uzman tavsiyede bulundu.Bunların hiçbiri fayda vermedi.Bunlar yem değişimi,içme suyu değişimi,ilk günlerde yeşil yiyecekler,baytiril tedavisi,ESB3. trichomonaden tedavisi,volamin,yüksek dozda C vitamini ile yemleme,suya yiyecek karıştırma,kamelya çayı,şebeke suyu yerine kaynak suyu,maybakter tedavisi,taneli yiyeceklerin değiştirilmesi ve bunlar gibi daha birçok denemenin hiçbiri fayda vermedi.Siyah leke nerde ne zaman isterse ortaya çıkıyordu.Bir çiftin ilk kuluçkasında bütün yumurtalarda vardı,ikinci kuluçkada 2 sinde,üçüncü kuluçkada yine hepsinde vardı.Haziran ayında bir dostumdan satın aldığım,hiçbirinde siyah leke olmadığından emin olduğum ve benim kümesimle hiçbir irtibatı olmayan kuşlarda,benim kümesimde tekrar leke oluştu.İlginç olan kuşlarda herhangi bir hastalığın olmaması,yalnızca hazımsızlık meydana gelmesidir.Bu teori beni saka kuşu ile kanarya çifleştirilmesi durumunda büyük bir siyah leke oluşmasına kadar getirdi.Fakat bunun neden olmedığını anladım.Geçen yıl kuşların hepsini salmaya ve yeniden başlamaya karar verdim.Fakat meslek grup başkanı olarak bu araştırmayı devam ettirmek zorunda olduğuma karar verdim.Deneme amacıyla 7 tane dişi 2 tene erkek kuş satın aldım.Önce bu kuşlara vitamin katkılı hiç bir yiyecek vermedim.Sadece kanarya tohumu verdim ve bu zamana kadar başka taneli tohum vermedim.2001 Yılı sezonuna başladık.Bütün dişi kuşlar kuluçkaya yattı ve hepsi verimli oldu.Fakat siyah lekeler yine vardı.Başka yetiştiricilerden yine şikayet geliyordu.İnnernetten gelen bir e-mailde bu hastalığın İtalya'da tanındığını ve tedavisinin billindiğini öğrendim.
Bu lekeye neden olan mykoplazma olduğu ve tedavisinin tylosin adlı bir maddeyle yapıldığını anlatmıştı.Bu madde kuşun olgunluk döneminden önce verilmelidir.Böylece hastalık yavrulara gecmemiş olur.Bu tedavi bilgisi benim gözüme ışık oldu.Hemen uygulamaya koyuldum. 1 gr maddeyi 1 litre suya karıştırarak 5 gün boyunca kuşlara verdim.Birkaç gün sonra bütün kuşlar yumurtladı.İki kuş öldü,kalan kuşların yumurtaları verimli oldu.Çıkan yavruların hiçbirinde siyah leke ve karınlarında sertlik yoktu.Kafeste birden ölü bir yavru fark ettim.İncelediğimde bunun siyah lekesi olmayan kuş olduğunu anladım.Leke yoktu fakat ölüm nedeni aynı idi.Sulara iki gün boyunca düşük dozda tylosin ilave ettim,2 gün sonra kuşların karnı normale döndü ve hazmı düzeldi.Bu deneme kanaryalarımdan bu sene 7 tane yavrum var.Siyah lekeye karşı böyle bir maddenin olmasına çok sevindim ve bu madde ile başka araştırmalar yapmayıda düşünüyorum.
Bu siyah lekeler başka şeylerede neden olur düşüncem gerçek oldu.Çünkü bu leke bir hastalığın belirtisi olmalıydı.Karaciğer ve safra kesesinde görüldü.Koyu bir renkten siyaha doğru dönüyordu.Bu belirti bize apaçık hastalık olduğunu gösteriyordu.Mykoplazmalar bütün kuşlara yayılabilir ve hatta insanlara bile bulaşabilir.Kuşlarda mide ve barsaklara geçiyor ve muhtemelen vücudu sertleştiriyordu.Açıklayıcı bilgi:
İnternette dkb-online-FachgruppeFB adresinde bulubilirsiniz.Ayrıca Bad Salzuflen'den Veteriner Hekim Dr.Jablonski bilgi ve uygulama alanında çok yardımcı oldu
TEXT VON GUNTER LEUGERS.SAERBECK---KUŞ DÜNYASI -NİSAN-2002-SAYI-2
KUVVETLİ BAKIM HASTALIĞI:
Belirtileri: Bu hastalığın belirtisi ayaklarda , tırnaklara yakın kısımların şişmesi ve ayak derilerinde mantar türü görünümler yada döküntülerdir. Bu şişlikler yada belirtiler kuşun vücudunun diğer kısımlarında da gözlenebilir.
Sebepleri: Kuşları seven her insan kuşunun bakımını elbette elinden geldiğince iyi yapmak ister. Ancak her türlü yiyecekleri temin etmek ve onu vitaminlerle kuvvetlendirmek her zaman kuşunuzun sağlıklı olması anlamına gelmez. Eğer birde normal yiyeceklerin yanında uzun süreli bal gibi kuvvetli besinler verir üstüne üstelik birde yine uzun süreli vitamin takviyesi yaparsak kuşumuz sağlıklı olmaz, aksine bu tür kuvvetli gıdalar sonucu ölüme kadar uzanan bir hastalığa yakalanır. Bu hastalığın adı halk dilinde zengin hastalığı dır.
Tedavi : Tedavisi için ise öncelikle verilen kuvvetli besinler bir süre kesilmeli ve normal yemlerinin yanı sıra bol bol yeşillik verilmelidir. Ayakların tedavisi için bir hafta boyunca iyileşme gözlenene kadar ayaklar alkole temizlenerek herhangi bir iyileştirici pomat (Terramcyn, Bactom, Lamisil, Exoderil vs. ) sürülür.
GÜNEŞ ÇARPMASI:
Belirtileri: Güneş altında duran kafeslerde bir de bakarsınız ki kanaryanız kafesin dibinde boylu boyunca yatıyor, hiçbir kıpırdama yok. Bu bir güneş şokudur. Hiçbir yerinin tutmadığı, felç halinin görüldüğü olaylar da vardır. Eğer önlem alınmaz ve uzun süre bu durumda bırakılırsa kanarya ölebilir de.
Nedenleri: Kanaryaların direkt güneş ışığı alan yerlerde ve 24 santigrattan yukarı ısılarda bırakılmamaları gerektiğine değinilmişti. Fazla sıcaklık ve dik gelen güneş ışınları kanaryayı fazlasıyla rahatsız eder; aşırı hallerde hastalanmasına neden olur.
Tedavisi: İlk iş olarak kanarya direkt güneş ışığı almayan ve ışın sıcak olmayan bir yere alınmalı. Başı, ayakları ispirtoyla ıslatılmalı ve masaj yapılmalıdır. Böylece serinlemesi ve kan dolaşımının normale dönmesi sağlanmış olur. Ağzının açılarak iki damla gliserin damlatılmasında da yarar vardır.
URLARIN TEDAVİSİ:
Belirtileri: Kuşun çeşitli yerlerinde ( çoğunlukla kanat altı ve sırtta) küçük bir nohut tanesi kadar urların hayvanı rahatsız edecek şekilde büyümesi.
Sebepleri: Tam olarak bilinmemekle beraber çoğunlukla kanaryalarda irsi ve cinse bağlı olan bu hastalıkta yiyeceklerin de etkili olduğu sanılmaktadır.
Tedavi : Norwich ve Crest cinsi kanaryalarda sık görülen bu urların üzerine kulak çubuğu veya ucuna pamuk dolanmış kibrit çöpü ile sirke ruhu sürülmelidir. 1 hafta sonra urun üzeri kızardıktan sonra alınabilir veya kendiliğinden düşecektir.
SİYAH LEKE HASTALIĞI (İTALYA)
Yetiştiriciler özellikle yavruların ilk döneminde birçok sorunla karşılaşırlar.Muhakkak ki bazı yetiştiriciler için kuluçka döneminin verimsiz geçmesi ve yavru ölümleri problem teşkil eder.Ve moral bozukluğuna neden olur.
Bazen yavruların taşlıkları dolu olduğu halde ertesi gün ölü olarak karşımıza çıktığı görülür.Bunun nedeni siyah nokta dediğimiz hastalıktır.Çoğu zaman karaciğerdeki ve sindirim sistemindeki problemlere bağlı olur.Vogel Freund dergisinde bu hastalık Paul pütz tarafından ''Siyah noktalar'' olarak adlandırılır.
Bu siyah noktalardan ne anlamamız gerekir ? Siyah nokta yavru kuşların karnının sağ alt kısmında,karaciğerin üzerinde sağda safra kesesi bölgesine yerleşir.Farklı bir et renginde karın bölgesinde belirir.Bu noktanın büyüklüğü farklı farklı olabilir.Yavru hayvanlarda dış düzeyde ortaya çıkan bu siyah nokta sonradan sarı renge döner.Sarıya dönmesi bir organ bozulması meydana geldiğinin işaretidir.Maalesef bu hastalığa yakalanan yavru kuşların büyük bir bölümünün ölüme aday olduğu belirlenmiştir.Nadiren bazı kuşlarda siyah noktanın kaybolduğu ve 7 gün içinde eski normal haline döndüğü görülmüştür.Fakat hastalığa yakalanan kuşların daha az geliştiği tesbitedilmiştir.Bazen yumurta içinde de siyah nokta hastalığı sebebi ile ölümler olmaktadır.Bu hastalık solunum zorluğuna neden olur ve soluk alma zorlaştıktan sonra birkaç saat içinde yavru ölür.Siyah nokta kanaryaların yanı sıra Carduelis ve güvercinlerde de görülür.
Siyah noktanın safra kesesi olduğuna dair görüşler vardır.Tanımlanırken sadece karaciğerde olarak değil,karaciğerin sağ tarafında ve pul pul olarak anlatılır.
Yaklaşık beş yıl önce İtalya'ya yaptığım bir ziyarette tanıdığım yetiştirici Prof.G.Bertolini'den bu hastalığa karşı mücadele için yetiştirmeye başlamadan önce eski hayvanları bir İNHALASYON (Buğu,gaz veya ufak damlacıklar halindeki sıvıların solunması) metodu ile tedavi ettiğini öğrendim.
Uitrecht'teki küçük ev hayvanları ile ilgilenen bir fakülte yaptığı araştırmalarda,buna kolibakterilerin neden olduğunu açıklamıştır.İtalyan araştırmacılar bunun mycoplazma olduğunu ve muhtemelen safranın karaciğere tesir ettiğini iddia etmişlerdir.Yumurta içinde meydana gelen bu plazma sonra yavrunun iç organlarına girer ve bozar.Yavrunun yumurta içinde veya yumurtadan çıktıktan birkaç gün sonra ölümüne neden olur.Bazı kuşlar yumurtadan çıktığı zaman nefes zorluğu çeker ve ölür.Bunların akciğerleri hastalığa yakalanmıştır.
Oluşum yumurta içinde meydana geldiği için teşhis koymak çok zor olmaktadır.İtalyan'lar TYLOSİN adlı antibiyotik maddesi ile tedavi uygulamasında olumlu sonuçlar almıştır.Birkaç yıl öncesine kadar Chemi-Vit firması Tylosin kombinasyonlu tetractlin adlı bir ilaç üretmiştir.Şu anda çeşitli ilaçlar bulunmaktadır.ÖRNEĞİN : Tilosina20.Tylan gibi
İnhalasyon tedavi uygulanmasında da yine Tylosin kullanılmaktadır.Her ne kadar bu ilaçlar tedavi amaçıyla kullanılsa da tam olarak teşhis konulamadığı için etkili sonuç imkanı sınırlıdır.Kuluçka için yumurta toplamaya başlamadan önce tedavi uygulamasına başlanır.Bu kür beş gün devam ettirilir.Bir l litre içme suyuna 1 gr Tilosima20 ilave edilir.Prepatarın düzgün kullanımı önemlidir.Bir yandan virüslerin yumurtaların olduğu yerlere girmeleri önlenmeli,diğer yandan virüsler toplu halde bir yerde tutulmalıdır.Virüslerin tam olarak elemine edilmesi çok zor ihtimaldir.
Mycoplazma nedir.Mycoplazma ile mykoz aynı şey değildir.Maykozda mantara bağlı hastalık söz konusudur.Mykotoksinler zehirleyici etki yaparlar.Mykoplazmozun ne tür bir etki yaptığı kuş yetiştirme kitaplarında yer almamıştır.Uitrecht'teki fakültenin çalışmaları yeterli gelmemektedir.Çünkü mykoplazmozlar bakteriyel enfeksiyonlarla birlikte ortaya çıkmaktadır ve kolibakteriler buna bağlı olarak artmaktadır.Mykoplazmalar hücre çeperi olmayan bakterilerdir ve çok çeşitli yapıda türü vardır.Kuş türüne ve organa göre farklı artış gösterirler ve koloniler halinde yaşarlar.Üst solunum yoluna yerleşirler.Mykoplazmanın yayılması kolaydır.Çok basit temaslar ile içeriye girerler.Hastalık oluşmasına neden olan unsurlar yetersiz bağışıklık,stresli ortam,hijyenik yetersizlik,sert iklim değişikliği,negatif etki yapan çevresel faktörler ( Çok düşük veya çok yüksek nemli ortam) aşırı toz,çok kalabalık kümes ve başka virüslerin çok yoğun olması.Yumurta içindeki ölümlerin ve yavru halindeyken ölümün nedeni elbette ki bağışıklık sisteminin zayıf olmasıdır.Yapılan mücadele sonuçu başarılı olunamamasının nedeni Tylosin ile yapılan tedavinin yavruları kurtarmak için yetersiz olmasıdır.Probiotika-ProNutrial bağışıklığı geliştirme için önemli çok faydalı bir çalışma sayılır.Mykoplazmalar dış etkenlere karşı,örneğin sıcaklık,nem veya dezenfeksiyon maddelerine karşı çok duyarlı reaksiyon gösterirler.
Son olarak şunu söylemek isterim ki bu durumla karşı karşıya iseniz,mutlaka bir veteriner ile irtibat kurun ve onun tavsiyelerine uyunuz.Kullanılan ilaçların uzman birinin elinden olması daha etkili olacaktır.
SİYAH LEKE HASTALIĞI (ALMANYA)
Ülkemizde bu tür hastalıklarla ilgili araştırmalar mevcud olmadığından kim bilir hangi kümeslerde nedenini bilemediğimiz bu çeşit hastalıklardan ne kadar kuş ölmüştür.
Alman kuş bilimci Gunter Leugers şöyle anlatıyor.Bu hastalığı ilk defa bundan 5-6 yıl önce bir Hollanda dergisinde okuyarak tanıdım.İşler yolunda gitmediği zaman aktif kanarya yetiştiricilerinin ne yaptığı sorusu ile karşılaştım.Elbette ki kümeslerini kontrol ederler.Bende öyle yaptım.Kümesime bir kaç tane siyah lekeli yavru kuş koydum.İyi bir gözetimden sonra bu yavrulardan bir çoğundan bu lekelerin gitmesini tesbit etmeliydim.Fakat bu konuda çok başarılı bir sezon geçiremedim.Sonra ki sezon daha başarılıydım ve kuşların hiç birinde siyah leke kalmadı.Benden sonra çok kötü sonuç alan yetiştiriciler duyuldu.Sonraki sezon kümese 50 tane dişi kuş ve 200 tane verimli yumurta koydum.Yumurtadan çıkan bütün yavrularda bildiğimiz siyah leke vardı.Bunlardan birkaç tanesi iyi yemleniyordu.Bu kuşların tamamen sıkı vücudları vardı.Bilye yutmuş gibi görünüyorlardı.Bu yavru kuşlara ait dışkı artığına raslamadım.Bu kuşlardan bazıları öldüler.Bunların nasıl olduğunu ve nasıl tedavi edileceği bilinmezse ne yapılabilir ki ?Kestiğim ölü yavrularda ,yediklerini hazmedemediklerini gördüm.Başından sonuna kadar hazmedemedikleri yem ile dolu olduklarını tespit ettim.Anlaşılan siyah lekenin embriyonun içinde olduğunu tespit etmem gerekiyordu.Kuluçkadan 10 gün sonra yumurtayı açıp baktığımda bunu tespit ettim.Bu nedenlede yavruların siyah lekeyi ebeveynlerinden almış oldukları sonucuna vardım.FPMCE mesleki grup başkanı olarak bu konuyu tartışmak üzere gündeme getirdim.Benden başka hiç kimsenin kanaryasında siyah leke olmadığı ortaya çıktı.Bundan dolayı konuyu sessizce değerlendirdim.Daha sonra bir kaç yetiştirici aynı problemin kendi kümeslerinde de olduğunu bildirdi.Sonraki yıl tavsiye edilen her şeyi uyguladım.Nürnberg'de bir yem firması ile görüştüm.Uzmanlar semptomu tanıdıklarını fakat nedenini ve tedavi yolunu bilmediklerini söylediler.En iyisi bütün kuşları salıvermek ve yetiştirmeye yeniden başlamaktı.Bütün bu olumsuzluğa rağmen sonraki yıl çalışmalarıma devam ettim.Birçok sözde uzman tavsiyede bulundu.Bunların hiçbiri fayda vermedi.Bunlar yem değişimi,içme suyu değişimi,ilk günlerde yeşil yiyecekler,baytiril tedavisi,ESB3. trichomonaden tedavisi,volamin,yüksek dozda C vitamini ile yemleme,suya yiyecek karıştırma,kamelya çayı,şebeke suyu yerine kaynak suyu,maybakter tedavisi,taneli yiyeceklerin değiştirilmesi ve bunlar gibi daha birçok denemenin hiçbiri fayda vermedi.Siyah leke nerde ne zaman isterse ortaya çıkıyordu.Bir çiftin ilk kuluçkasında bütün yumurtalarda vardı,ikinci kuluçkada 2 sinde,üçüncü kuluçkada yine hepsinde vardı.Haziran ayında bir dostumdan satın aldığım,hiçbirinde siyah leke olmadığından emin olduğum ve benim kümesimle hiçbir irtibatı olmayan kuşlarda,benim kümesimde tekrar leke oluştu.İlginç olan kuşlarda herhangi bir hastalığın olmaması,yalnızca hazımsızlık meydana gelmesidir.Bu teori beni saka kuşu ile kanarya çifleştirilmesi durumunda büyük bir siyah leke oluşmasına kadar getirdi.Fakat bunun neden olmedığını anladım.Geçen yıl kuşların hepsini salmaya ve yeniden başlamaya karar verdim.Fakat meslek grup başkanı olarak bu araştırmayı devam ettirmek zorunda olduğuma karar verdim.Deneme amacıyla 7 tane dişi 2 tene erkek kuş satın aldım.Önce bu kuşlara vitamin katkılı hiç bir yiyecek vermedim.Sadece kanarya tohumu verdim ve bu zamana kadar başka taneli tohum vermedim.2001 Yılı sezonuna başladık.Bütün dişi kuşlar kuluçkaya yattı ve hepsi verimli oldu.Fakat siyah lekeler yine vardı.Başka yetiştiricilerden yine şikayet geliyordu.İnnernetten gelen bir e-mailde bu hastalığın İtalya'da tanındığını ve tedavisinin billindiğini öğrendim.
Bu lekeye neden olan mykoplazma olduğu ve tedavisinin tylosin adlı bir maddeyle yapıldığını anlatmıştı.Bu madde kuşun olgunluk döneminden önce verilmelidir.Böylece hastalık yavrulara gecmemiş olur.Bu tedavi bilgisi benim gözüme ışık oldu.Hemen uygulamaya koyuldum. 1 gr maddeyi 1 litre suya karıştırarak 5 gün boyunca kuşlara verdim.Birkaç gün sonra bütün kuşlar yumurtladı.İki kuş öldü,kalan kuşların yumurtaları verimli oldu.Çıkan yavruların hiçbirinde siyah leke ve karınlarında sertlik yoktu.Kafeste birden ölü bir yavru fark ettim.İncelediğimde bunun siyah lekesi olmayan kuş olduğunu anladım.Leke yoktu fakat ölüm nedeni aynı idi.Sulara iki gün boyunca düşük dozda tylosin ilave ettim,2 gün sonra kuşların karnı normale döndü ve hazmı düzeldi.Bu deneme kanaryalarımdan bu sene 7 tane yavrum var.Siyah lekeye karşı böyle bir maddenin olmasına çok sevindim ve bu madde ile başka araştırmalar yapmayıda düşünüyorum.
Bu siyah lekeler başka şeylerede neden olur düşüncem gerçek oldu.Çünkü bu leke bir hastalığın belirtisi olmalıydı.Karaciğer ve safra kesesinde görüldü.Koyu bir renkten siyaha doğru dönüyordu.Bu belirti bize apaçık hastalık olduğunu gösteriyordu.Mykoplazmalar bütün kuşlara yayılabilir ve hatta insanlara bile bulaşabilir.Kuşlarda mide ve barsaklara geçiyor ve muhtemelen vücudu sertleştiriyordu.Açıklayıcı bilgi:
İnternette dkb-online-FachgruppeFB adresinde bulubilirsiniz.Ayrıca Bad Salzuflen'den Veteriner Hekim Dr.Jablonski bilgi ve uygulama alanında çok yardımcı oldu
TEXT VON GUNTER LEUGERS.SAERBECK---KUŞ DÜNYASI -NİSAN-2002-SAYI-2