COCCİDİOSİS HASTALIĞI ve TEDAVİSİ (Ayhan OTÇUOĞLU)

Ayhan OTÇUOĞLU

Süper Moderatör
Katılım
8 Ocak 2016
Mesajlar
1,717
Tepkime puanı
800
COCCİDİOSİS

Coccidiosis bir bağırsak hastalığıdır ve aşağı yukarı her kuşta hasta olmasalar da mevcuttur. Bu hastalığın nedeni virüs veya bakteri değil Coccidia denilen mikroskobik bir bağırsak parazitidir. Coccidia’nın sadece çevrede geliştikten sonra bulaşıcı olan kalıcı safhasına ookist denir.


Paratifo bakterisi gibi hareket edip bağırsakların duvarlarına yerleşir ve burayı zamanla mahveder. Bu durumda aynı Paratifoda olduğu gibi ishal ortaya çıkar. Coccidiosis bir hastalıktan çok güçsüzleştirici zayıflatıcı bir haldir. Fakat, vücuda etkisi nedeniyle kuşun paratifo, PMV-1 ve pamuk gibi hastalıklara kolay hedef olmasını sağlar. Bu nedenle tedavisi lazımdır.

Coccidiosis (Kanlı İshal) Hastalığı Belirtileri :

Ookist’in vücuda girmesinden sonra gelen safha, bağırsak zarına verdiği zarardır. 4-7 gün içerisinde kuş ookist’i dışkı yoluyla çıkarmaya başlar.

Hastalık belirtileri göstermeyen fakat bu organizmayı taşıyan kuşlara tedavi yapmaya bir nevi gerek yoktur. Kuşlar az miktarda organizma taşıyıp vücutlarının doğal koruma sistemi ile bununla başa çıkabilecek durumdadır. Sorun bu hastalığın 2-3 haftalık yavrularda baş göstermesi. Yavrular coccidiosis organizmasını vücutlarında taşıdıkları için yaşam tarzlarında olan ani değişimler (anne babanın kuş sütünden süt/yem parçaları karışımı beslemesine geçmesi) yavruları strese sokup yeni ortamlarına alışamadan Coccidiosis 'nin bağırsaklarda hareketlenmesine neden olur. Sonuç olarak bu yavrular çelimsizlikten, halsizlikten veya başka enfeksiyonlardan dolayı ölebilirler. Bunun yanında arka arkaya yavru veren dişilerde de üretim sezonunun ortasına doğru bu durum ortaya çıkabilir. Bu nedenle üretime her iki ağız yavrudan sonra bir süre ara vermek dişi kuşların sağlığı için iyi bir harekettir.

Bu hastalığın farkına erken varılıp hemen tedaviye geçilirse kuşların kurtulma olasılığı bağırsak duvarının kendini çabuk tamir etme kabiliyeti dolayısıyla yüksektir. Erken teşhis ne kadar önemliyse o kadarda zor olabilir. Zayıflama ve ishal bu hastalığın olduğu kadar birçok başka hastalıklarında (paratifo, pamuk, e-koli ve çeşitli iç parazitler gibi) belirtileri olması kesin teşhisin dışkı veya ölü kuşların kursaklarındaki maddelerin mikroskop altında gözlenmesiyle mümkündür. Bu gözlem sırasında akılda bulundurulması gereken şey en sağlıklı kuşun dışkısında bile bir kaç Coccidiosis organizmasına rastlanılabileceği ve bunun kuşun hasta olduğuna işaret olmadığıdır.

Protozoon Parazitler

Coccidiosis, protozon parazitlerin Eimeria türünün neden olduğu bir hastalıktır. Pek çok evcil ve yabani hayvanın ve kanatlıların bağırsağında yerleşip çoğalarak hastalığa neden olur.



Tavuklarda 7 farklı Eimera türü enfestasyona neden olmaktadır. Her tür bağırsağın belirli bir bölümünü tercih eder ve oluşturdukları lezyonlarda farklıdır. En önemli türler E. acervulina, E. praecox’un, E. maxima, E. Mitis, E. tenella’dır, E. necatrix ve E. brunetti’yle enfeste olabilmektedirler.

Biyolojisi

Eimeria türlerinin hayat döngüsü tek konakta olup, ara konak ihtiyaçları yoktur. Bulaşma, altlıkta sporlanmış ookistlerin hayvanların yemesiyle başlar. Eimeria’ın yaşam döngüsünün tamamlaması yaklaşık 4-7 gündür. Farklı eşeysiz ve eşeyli çoğalma aşamaları bağırsakta ve bağırsak epitel hücresi içindedir. Yeni oocystler dışkıyla vücudu terk eder.

Oositlerin enfektif yeteneği kazanmaları için, dış ortamda dayanması için sporlanması gerekir. Bunun içinde uygun nem, sıcaklık ve oksijen v.b. koşullara ihtiyaçları vardır. Sporlanmış parazitler dış ortama, bilinen birçok antiseptiğe ve dezenfektanlara dayanıklı olup ortamda birkaç yıl yaşayabilmektedirler

Tedavide Kullanılabilecek ilaçlar:

Aureomycin-Sulmet (içme suyuyla karıştırılan toz halinde). Aslında genel kapsamlı bir antibiyotiktir. Tercih etmemin nedeni iki ilacın birlikte olması. Sulmet Coccidiosis'e karşı kuvvetli bir ilaçken yanında Coccidiosis ile benzer belirtileri taşıyan paratifo'ya karşı kullanılan Aureomycin antibiyotiğinin olması bir nevi yanliş teşhis olasılığını elemine ediyor. Bu ilacı veya herhangi bir Sulmet taşıyan ilacı kullanırken kuşlarınıza verdiğiniz kursak taşlarını, gritleri, ve kalsiyum taşıyan ne varsa ortadan kaldırmanız çok önemli.

Lütfen her ilacı veteriner hekimin önerdiği şekilde veya prospektüsünde önerildiği şekilde kullanınız.

Coxidin

Sulfamezathine Plus

Methazin-Plus.

Amprol (Corid)

Albon, Baycox

Cocci-Geelmix

Dacozine 4-1 (Pamuk, e-koli ve paratifo'ya karşıda etkili),

Salmocoxy

Sulfamezathine (Meşhur Sulfa ilaçlarından birisi)

Sulphamethoxazole-Trimethoprim

Trimethoprim/Sulfa

Vetisulit (bu hastalık için olmasada kullananlar varmış)

European 4/1 bu ilacı öteki ilaçlardan sonuç alamazsanız son umut olarak kullanılabilir.

Bu ilaçların dışında ilaçların dışında iyi bir yem karışımı ile A, K ve B kompleks vitaminlerinin karışımlarının devamlı verilmesi kuşların güçlerini ve hastalıklara karşı dayanıklılıklarını arttırır.

Bu hastalığın bireylerde aktif hale gelmesinin dışında salgın olarak da baş gösterme olasılığı vardır. Bunu engellemek için bilmeniz gereken şey, Coccidiosis organizmasının kuşlarınızı hastalandırması için ergen olması gerektiği ve ergenleşmesini de kuşların vücudunun dışında gerçekleştirmesi. Tahmin edin nerede? Kafes veya salmanızda yerde bulunan dışkıların içinde. Bu dışkıları temizlemek sadece bu hastalığı değil hastalıklarının 90%'ının bu yolla bulaşmasını önlemekte bire birdir. Daha iyi bir yöntemde, salmanızın tabanının tel veya parmaklıklı tabakadan olması. Eğer bu olanak yoksa tabanın her zaman temiz olması ve ideal salma koşullarından bir numaralı olanı, her zaman kuru olması. Nemli ortamlar bakteri ve virüsler için ideal üreme koşulları yaratır. Bunun dışında Coccidiosis'in rahatça üreyebileceği başka bir ortamda toprak zemindir.

Gereksiz stres kuşlara her zaman kötü etki eder.

Derleyen
Ayhan OTÇUOĞLU
19 Mayıs 2017
 
Geri
Üst