Muhabbet kuşlarında ishal
Muhabbet kuşlarında en sık görülen hastalıklardan biri, “İshal”dir. İshal, anüs çevresine dışkı bulaşması ile anlaşılır. Sıvı dışkılar, muhabbet kuşlarında ishal belirtisi değildir. Eğer dışkının yeşil kısmı normal, beyaz kısmı sıvı ise, kuşta böbrek sorunları olduğunun göstergesidir. İshal birçok farklı etkenden meydana gelebilir ve bazılarının tedavisi çok kolay olsa da, malesef bazıları tedavi edilemeyebilir. Bu yazıda amacımız, muhabbet kuşlarında görülen ishal hastalığının doğru tespiti ve tedavisi konusunda muhabbet kuşu sahiplerini bilgilendirmektir.
İshal belirtileri
Eğer muhabbet kuşunda ishal olduğunu düşünürseniz, ilk yapmanız gereken onu daha yakından gözlemlemek olmalıdır. Eğer ishal basit bir sindirim problemi ise, yalnızca anüs çevresinde dışkı bulaşması olarak görünür ve tedavisi kolay olacaktır. Genellikle yavru veya yeni alınan muhabbet kuşlarında beslenme alışkanlığı veya hava değişimden kaynaklı olarak bu tür geçici ishal vakaları görülebilir. Çoğunlukla tedaviye gerek kalmadan düzelir. Ancak, eğer kuşta ishalin yanı sıra, kusma veya gaga ve göz çevresinde nemlenme görünüyorsa, ciddi ve bulaşıcı bir enfeksiyon olabilir. Böyle bir durumda, hasta kuşu karantinaya almak ve diğer kuşlardan ayırmak gerekir.
İshal tedavisi
Basit bir sindirim problemi de olsa, ciddi bir enfeksiyon da olsa, ishal, mutlaka tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. İshal olan kuşun ihtiyacı olan ilk şey sıcaklıktır. Normal şartlarda pek üşümeyen muhabbet kuşları, ishal olduklarında vücut ısılarını koruyamazlar. İdeal olarak ortalama 26 °C’lik sıcaklıkta korunmalıdırlar. Eğer ilerlemiş derecede bir ishal veya bulaşıcı bir ishal vakası ise, hasta kuşu daha küçük ve temiz bir kafes içerisinde karantinaya almak gerekir. Aynı zamanda ishal durumunda sıvı kaybı fazla olacağı için, kafeste sürekli taze ve temiz su bulunmalıdır.
Kusma, nezle veya halsizlik gibi diğer belirtiler yok, yalnızca anüs çevresine dışkı bulaşmış ise;
Eğer yeni aldığınız bir kuşta veya yavru bir muhabbet kuşunda bu belirtiyi görüyorsanız, tedaviye başlamadan kuşu birkaç gün gözlemleyin. Eğer kuşta halsizlik yok ise, muhtemelen beslenme alışkanlığından kaynaklanan bir durumdur. Yeni alınan kuşlarda veya ebeveynlerinden yeni ayrılmış yavru kuşlarda bu durum görülebilir. Tedaviye gerek kalmadan birkaç günde düzelir. Ancak bu durum, uzun süredir beslediğiniz bir kuşta görünür ise, evcil marketlerde satılan ishal önleyici ilaçları kullanabilirsiniz. Damla formunda satılan bu ilaçlar, kuşların suluklarına ilave edilir. Yaklaşık olarak 5-6 günlük bir süre içerisinde ishali iyileştirebilir.
İshal dışında, halsizlik, nezle, kusma veya farklı diğer belirtiler var ise;
Eğer muhabbet kuşunda anüs çevresine dışkı bulaşmasına ek olarak, halsizlik, şişkinlik, nezle, kusma veya diğer farklı herhangi bir belirti var ise, bu durum ciddi bir enfeksiyon habercisidir. Böyle durumlarda antibiyotik tedavisi uygulamak gerekir. İnsanlar için kullanılan birçok antibiyotik ve vitamin, kafes kuşları için de kullanılabilir. İshal tedavisinde kullanılacak antibiyotik veya vitaminlerde bunlardan olabilir. Ancak kuşun hastalığının doğru teşhisi ve en doğru ilaç dozajı için, böyle durumlarda mutlaka veteriner hekime danışmak gerekir. Zira, kuşlara yanlış dozajda verilen antibiyotik veya insan bünyesi için üretilmiş vitaminler çok tehlikeli olabilir!
İshal kuşlarda beslenme
İshal muhabbet kuşlarının diyetlerinde de değişiklik yapılmalıdır. İshal bir sindirim sistemi problemi olduğundan, kuşlar iyileşinceye kadar tek çeşit yiyecek ile beslenmelidir. Bu dönemde en uygun yiyecek “Dal darı”dır. Dal darı, işlenmemiş, katkısız ve yağsız olduğu için kuşların sindirim sisteminin dengelenmesinde önemli etki edecektir. Eğer dal darı veremiyorsanız, hasta kuşa mümkün olduğu kadar sade yem verin. İshal döneminde yem dışında hiçbir ek gıda vermeyin. Günlük meyve, sebze veya mama diyetine bu dönemde ara verin. Ayrıca kafes içerisinde mutlaka kuş kumu bulundurun. Son olarak da, ilaç verdiğiniz suluklarda, kesinlikle 8 saatten fazla ilaç tutmayın!